Gün içinde insanlar bir çok kez saçları ile oynamakta ya da onları koparmaktadır. Peki bu durumun bir problem olabileceğini hiç düşündünüz mü? Yaygınlığı önceden daha az görülmekteyken, son dönemlerde daha yaygın olduğu görülmektedir. Bu problemin ortalama başlangıç yaşı 13 olup genellikle yetişkinlerde görülmektedir. Trikotilomanili kişilerde bu durum sonucunda kişiler arası ilişkilerde problem yaşama, ayrıca sosyal aktivitelerden kaçınma görülmektedir. Saçlı deri en çok tüy yolunan alan olup bunu kaş,kirpikler , koltuk altı ve kasık bölgesi izlemektedir. Daha az olarak da sakal ve bıyıkta görülmektedir. insanların %75’i saçını, %53’ü kirpiğini , %42’si kaşını koparırken %8’i çocukların saç veya kaşını, %3’ü de eşi veya başkalarının saçını koparmaktadır.
Beyazlaşmış saçları koparmak daha büyük haz verirken hastaların sadece %28’ i koparma esnasında acı duyduklarını ifade etmektedir. Saç yeme nadir görülen bir durum olmakla birlikte varsa mide ve bağırsakta ciddi komplikasyonlara neden olmaktadır. Bu komplikasyonlar, daha çok mide kanamalarına , midenin işlevini gerçekleştirememesine ve 12 parmak bağırsağında bazı problemlere sebep olmaktadır. Bu problemin giderilmesinde ruh sağlığı uzmanları ve dermatologlar işbirliği yapmaktadır çünkü sadece dermatolojik ya da psikolojik destek tek başına yeterli olmamaktadır.Bu tür kişilerde belirti olarak , hayattan zevk alamama, isteksizlik, çekingenlik yakınmaları görülmektedir. Kendilerine olan ilgi ve bakımları azalmaktadır.
Bu problemin ileriki dönemlerinde kişide büyük saç kayıpları görülmekte ve bu yüzden trikotilomanili kişiler peruk kullanmaktadır hatta bu kişilerin peruklarında da açılmalar görülmektedir.Trikotilomanili kişi kendi saçını koparırken rahatlama hissettiğini belirtmektedir. Bu tür kişiler bu davranışı bilinçsiz bir şekilde tekrar etmekte , fark ettiğinde ise pişmanlık duymaktadır.
Nasıl Baş edilir?
Dürtü, bizi belli bir davranışa yönelten itici güce verdiğimiz addır. Bazı temel gereksinimlerimizi belirlemektedir; açlık, susuzluk, cinsellik gibi. Kişi büyüdükçe dürtülerini kontrol etmeyi, doyurmayı, ertelemeyi öğrenmektedir. Öğrenemezse ya da öğrendiği halde başaramazsadürtü kontrol bozukluğu görülmektedir. Dürtü kontrol bozukluğu ruhsal bir problemdir ve tedavi edilmesi gerekmektedir. Tüm dürtü kontrol bozukluklarında yapılması gereken en önemli çalışma metodu iç görü kazandırmaya yönelik uygulanacak danışmanlık çalışmalarıdır. Terapi sürecinde saç koparmanın altında yatan asıl neden ya da ikincil nedenler bulunarak sorunun çözümüne yönelik bazı terapötik yöntemler kullanılarak rahatsızlığın yok edilmesi sağlanmaktadır. Bunda da, hipnoterapi ve bilişsel davranışçı terapi yöntemleri trikotilomide etkili olmaktadır. Davranışçı terapi tedavisinde saç yolmaya katkısı olan ortak davranışlar dikkatle izlenmekte ve bunların yerine alternatif davranışlar konulmaktadır. Diğer bir terapötik yöntem olarak bireysel terapi kullanılmaktadır. Genç bireylerde aile ile birlikte uygulanacak terapiler daha iyi sonuçlar vermektedir.
Samsun Psikolog ücret bilgisi için arayabilir ya da iletişim formumuzu kullanabilirsiniz.
İrem KAYIR
Samsun Uzman Psikolojik Danışman & Psikoterapist