Duygusal Yeme Bozukluğu
Beslenme, Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisinde de gördüğümüz üzere insan oğlunun en temel fizyolojik gereksinimlerinden biridir. İnsanların sağlıklı bir şekilde gelişmesi, gelişimini tamamlaması ve hayatını sağlıklı bir birey olarak devam ettirebilmesi için gerekli olan bir durumdur. Ancak yapılan araştırmalar yemek yemenin üzerinde fizyolojik ihtiyaçların yanında psikolojik ve duygusal ihtiyaçlarında etkisinin olduğunu göstermektedir.
Dünya sağlık örgütü (WHO) sağlığı; sadece hastalık ve hastalığın olmaması değil; fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden de tam bir iyilik hali olarak tanımlamıştır. Yeterli ve dengeli beslenmekte sağlıklı olabilmenin koşulları arasındadır. Bu sebeple beslenme ancak sağlığımızı korumak ve gelişimimize katkıda bulunmak için yapılırsa ancak sağlıklı olabilmektedir.
Yapılan araştırmalara göre ise beslenme ya da yemek yemenin üzerinde sadece fizyolojik ihtiyaçların etkisi yoktur. Olumsuz duygularla baş edememe, ya da stres gibi yaşanılan ruhsal dengeyi bozan durumlarda da insanların yeme davranışlarında, artış olduğu gözlemlenmiştir. Bu durumda bize yemek bozukluklarını, duygusal yeme bozukluğunu işaret etmektedir. Peki nedir duygusal yeme bozukluğu birlikte bir göz atalım..
Duygusal Yeme Bozukluğu Nedir?
Duygusal yeme, kişinin baş edemediği duygusal durumunu dengelemek amacıyla fiziksek açlıktan çok duygusal ihtiyaçların giderilmesi için gerçekleştirilen eylemdir.
Duygusal Yeme Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?
Gün içerisinde yemek yeme gereksinimini fark ettiğimizde bunun duygusal mı yoksa fizyolojik mi olduğunun farkında varmak önem taşımaktadır. Diğer yandan duygusal yemek yeme problemi yaşayanlar bu iki durumun ayrımını ne yazık ki sağlıklı bir şekilde yapamamaktadırlar. Duygusal yemenin belirtilerini ise şu şekilde sırayabilmekteyiz;
• Duygusal yeme de yemek saatlerinin dışında bir yemek yeme motivasyonu vardır. Örneğin gece saatlerinde.
• Tok olunmasına rağmen yemek yeme dürtüsü vardır.
• Fiziksel açlık belirli bir kademe, zamanla ortaya çıkar. Duygusal açlık ise aniden ortaya çıkabilir.
• Yemek yemenin ardından pişmanlık ve suçluluk duygusu hakimse.
• İhtiyaç dahilinde yemek yerken genellikle vücumuzun ihtiyaçlarına yöneliriz. Duygusal yemede ise besin tercihimiz genellikle kalori değeri yüksek gıdalara yöneliriz.
• Kilo vermek istiyor ancak diyette kilo verseniz bile devam etmekte zorlanıyorsanız ve bırakıyorsanız.
• En belirgin özelliği ise kişinin olumsuz bir duygu durumu yaşadıktan sonra yemeğe yönelmesidir.
Sizde kendinizde bu belirtileri gözlemliyorsanız Samsun Psikolog, Psikolojik Danışman, Psikiyatri Uzmanları ve Psikoterapistlerden yardım alabilirsiniz.
Duygusal Yeme Bozukluğunun Sebepleri Nelerdir?
Yukarda duygusal yeme bozukluğunun ne olduğundan ve belirtilerinden bahsettik. Ancak bir problemle baş edebilmek için bu problemin sebeplerini bilmek ve çıkış noktalarını keşfetmemizde önem arz etmektedir. Duygusal yemenin sebeplerine geldiğimizde ise ;
Yapılan araştırmalar sonucunda yoğun stres, anksiyete, depresyon , kızgınlık, öfke ve hüzün gibi duygular ve bu duygular sonucunda kaybolan dengeyi tekrar sağlamak amacıyla yeme davranışına yönelmemiz duygusal yemek bozukluğuna sebep olan etmenlerdir. Buradan yola çıktığımızda ise duygusal yeme noktasında yemek yeme bir araç olarak kullanılmaktadır. Duygusal yeme bozukluğu için araştırmacılar tarafından sunulan bir çok teori mevcuttur. Bunlardan biriside kaçış teorisidir.
İnsanoğlu için önemli olan bir diğer temel ihtiyaçta güvenliktir, güvende olma ihtiyacı. Dolayısı ile karşımıza sonucunu bilmediğimiz bir olumsuz durum çıktığında stres ya da kaygı yaratan, bizi geriye götürebilmektedir. Bu gerileme davranışı bizim ilk yaşam deneyimlerimizin yaşandığı noktaya bebekliğimize götürebilmektedir. Annemizin kucağı güvenli bir yerdir bizim için ve ihtiyacımız olan yemek sağlanır. Yemek yeme insanlar için hem güveni hem de hazzı çağrıştırır. Bu sebeple de baş edemediğimiz duygusal durumlarda regresyon denilen gerileme davranışı ortaya çıkabilir. Kısaca stres anında yemek yemek fiziki bir ihtiyaçtan çok bir güvenlik gereksinimi olarak düşünülebilir.
Duygusal Yeme Bozukluğu Yaşıyorsak Neler Yapabiliriz?
Duygusal yeme ataklarınızı tetikleyen duygularınızı keşfedin.
Yöneliminizi değiştirin. Olumsuz duygular yaşadığınızda bir atıştırmalık hazırlamak yerine bu davranışı spor yapmaya ya da güneşli bir havada yürüyüşe, resim yapmaya, müzik dinlemeye ya da söylemeye çevirebilirsiniz.
Kendinize bir keşif günlüğü tutun. Hangi duygular yaşadığınız hangi besinlerden yediniz, ya da ne kadar miktarda yediniz bunları kaydedebilirsiniz.
Duygularınızı bastırmayın. Bastırılan duygular kaybolmazlar, farklı şekillerle gün yüzüne çıkarlar. Sağlıklı bir şekilde ifade etmenin yollarını araştırın.
Kendinizde duygusal yeme atakları gözlemliyorsanız, bu konuda bir beslenme uzmanı ile birlikte Samsun Psikolog, Psikolojik Danışman, Psikiyatri Uzmanı, Klinik Psikologlardan Samsun Psikoterapi hizmeti alabilirsiniz.
İrem KAYIR
Uzman Psikolojik Danışman
Samsun Psikolog fiyat bilgisi için arayabilir ya da iletişim formumuzu kullanabilirsiniz.
