Nasıl ki sevindirici bir olay olduğu zaman mutluluk duymak, normal bir duygu ise öfke duygusu da kişilerin hayatlarında çoğu zaman normal ve sağlıklı bir duygudur. Peki sağlıklı bir duygu ise neden insan hayatında problemlere sebep oluyor diye düşündüğümüzde ise hayatımıza -öfke kontrol- terimi giriyor. Öfke kişinin hayatında çeşitli problemlere sebep olmaya başladığında bu problemler; ailevi hayatında, sosyal çevresinde yıkımlara yol açıyorsa, iş hayatında öfke kontrolsüzlüğü sebebiyle kariyeri ile ilgili sorunlara neden oluyorsa, psikolojik anlamda öfkenin altında barındırdığı duygular sebebi ile zorlanmalar yaşıyorsa artık sağlıksız bir hal almıştır denilebilir.
Öfke Kontrolü
Öfke kontrolü ile çalışmadaki amaç öfke dürtüsüne neden olan temel dinamiklere inmek, ve kişilerin tepkileri, ve bilişsel süreçleri üzerinde kontrol sahibi olmasını sağlamaktır. Hayatımızdaki başımıza gelen olayları ya da öfkeye sebep olduğunu düşündüğümüz insanları değiştiremeyiz ancak olayları düşünme stilimizi değiştirebiliriz.
Öfkenin Vücudumuzda Meydana Getirdiği Fizyolojik Etkiler
Öfke bir duygu olmanın yanı sıra fizyolojik etkileri de içinde barındıran bir duygudur. Öfkeye kapıldığımızda vücudumuzda bir takım tepkiler oluşmaya başlar örneğin; kortizol hormonu artışı meydana gelir, nabzımız ve tansiyonumuz yükselir. Bağışıklık sistemimiz zarar görür ve diğer hastalıklara karşı direncimizin kırılmasına sebep olur. Öfke ile meynada gelen stres ile birlikte organlarımız zarar görür.
Eğer öfke kotrolü problemi yaşıyorsanız ve kişisel, sosyal hayatınızda zararlarını görmeye başladıysanız mutlaka uzman desteğine başvurun.
Kullandığımız Bilişsel Çarpıtmalar
Sizi öfkelendirecek bir olay yaşadığınız anda ya da hemen sonrasında o olay anında neler düşündüğünüzü tespit etmeniz farkındalığınız ve kontrol sağlamanız noktasında size destek olacaktır. Bu gibi anlarda insanlar bir takım bilişsel çarpıtmalar kullanabilmektedirler. Bu çarpıtmaların bazıları;
İki uçlu düşünme , olaylara ve kişilere yönelik ya hep ya hiç, ya siyah ya beyaz tarzı düşünme stilidir.
Aşırı genelleme, kişinin daha önce yaşadığı olaylara dayanarak genelleme yapmasıdır. İnsanlara güvenilir değildir, tüm patronlar kötü davranır vs..
Zihin okuma, bilişsel çarpıtmasında kişi karşısındaki kişinin düşüncesini bilmeksizin, herhangi bir kanıt olmaksızın ne düşündüğünden emin olmasıdır.
Felaketleştirme, kişinin geleceği en olumsuz hali ile tahmin etmesidir.
Bütün bu çarpıtmalar kişinin olayları ve durumları yanlış yorumlamasına sebebiyet vermektedir.
Ara Vermek
Tartışma anlarında öfke duygusu yükseldiğinde çoğu zaman kişi kendi haklılığını ispat etme, ya da haklarını koruma tavrına yönelebiliyor. Ya da bazıları karşı tarafın davranışının yanlış olduğuna yönelik ikna etme çabasına girebiliyor. Bu tarz davranışlar o anda tansiyonun daha da yükselmesine sebep olabiliyor. Özellikle öfke kontrolsüzlüğünün yanı sıra iletişim problemleri de eklendiğinde tartışmanın tansiyonu git gide yükselebiliyor. Bu gibi durumlarda ise ortamdan uzaklaşmak sakinleşmek için 20 dakika kendine izin vermek kişileri mantıksız, dürtüsel eylemlerin sonuçlarından koruyabilmektedir.
Empati Kurmak
Kişiler arası iletişimde en önemli etmenlerden biride empati kurmaktır. Empati, başkasının yerine kendini koymak, anlamak, yaşamak anlamına gelmektedir. Herhangi bir yaşanılan tartışma esnasında zorlanılsa da karşı tarafı anlamaya çalışmak bile öfke kontrolünüze destek olacaktır.
Eğer öfke kontrol problemi yaşıyorsanız bu konu ile ilgili alan uzmanlarından ( Samsun Psikolog, Psikolojik Danışman ve Psikiyatri uzmanlarından destek alabilirsiniz).
İrem Kayır
Uzm. Psikolojik Danışman
