Boşanma
Boşanma tanım olarak evlilik birliğinin sona ermesi, evliliğin yasal olarak sona ermesidir.
Son yıllarda, boşanma oranlarının giderek arttığına tanık olmaktayız. Tüik 2019 verilerine göre önceki yıllara göre evlilik oranlarında azalış (%2,3) görülürken, boşanma oranlarında bir artış(%8,0) gözlemlenmiştir. Sosyal çevrede her birey kendisi, ailesi veya arkadaş çevresinde bir boşanma süreci ile karşılaşıyor. Nasıl ki evlilik kişilere bireysel, çevresel değişimlerle çeşitli psikolojik etkilere sebep oluyorsa, boşanma süreci ve sürecin getirdiği değişikliklerde, aile üyelerini çeşitli yönlerden etkileyebiliyor.
Boşanma ve Çocuklar
Boşanma durumu çiftin hayatında kaçınılmaz olduğu noktada olabilecek en sağlıklı şekilde boşanma bazen hem çiftler için hem de çocuklar için minimum düzeyde hasarla geçirilebiliyor. Peki bunun için boşanma hazırlığında olan ebeveynler neler yapmalı..
Çocukların hayatların değişim ve belirsizlik büyük hassasiyete sahiptir. Bu sebeple boşanan eşlerin iletişimlerini korumaları büyük bir öneme sahiptir.
Boşanma Öncesi Hazırlık Aşaması
Boşanma çocuklarda bir çok duyguyu beraberinde getirmektedir. Özellikle üzüntü, kaygı ve kayıp duygularını.
Boşanma çocuğa nasıl söylenmeli?
Öncelikle bu dönemde çocuğun yaşı ve bu yaş grubunun özellikleri göz önüne alınmalı. Çünkü çocuklar yaş gruplarına göre ve kişisel farklılıklarına göre çeşitli tepkiler verebilmekteler.
• Açık olunmalı,
Özellikle onun hayatını, rutinini etkileyecek konularda bilgilenmeleri onları belirsizlik psikolojisinden uzaklaştıracaktır.
• Günlük rutinlerinde meydana gelecek keskin değişimler çocuklar için yaralayıcı olabilir. Bu sebeple adım adım değişimler gerçekleştirilmeli.
Net ve basit sözcükler kullanın
Neler olduğu hakkında basit detaydan uzak bilgiler verebilirsiniz. Ancak konuşma öncesinde hayatınızla ilgili belirli kararları vermiş olmanız çocuğa karşı vereceğiniz bilgi, tepki için ideal olacaktır. Çünkü bu konu ile ilgili size bir çok soru sorabilirler.
Duygularını ifade etmesine izin verin
Çocuklarınızın duygularını anlamaya çalışın ve onlara da duygularını ifade edebilmeleri için fırsat oluşturun. İfade edilmeyen, bastırılan duygular ilerleyen zamanlarda psikolojik olarak onları zorlamaya başlayacaktır. İfade etmek ise kişilerin barındırdıkları gerilimi azaltıcı etki gösterebilmektedir.
Boşanma evresi
Yetişkinler için zorlayıcı bir süreç olan boşanma evresinde zaman zaman tartışmalar kızgınlıklar meydana gelebilmektedir. Ancak bu süreçte uzlaşmacı tavırlar her zaman çocuğunuzun ruh sağlığı açısından daha yerinde olacaktır.
Kişilerin arasında geçen tartışmalara, çocukların bir şekilde tanık olması ya da çocukların yanında bu gibi durumları büyük aile bireylerinin anlatması yanlış bir durumdur. Bu gibi konularda iletişim boyutunda zorluk yaşamanız halinde arabuluculuk hizmetlerinden faydalanabilirsiniz.
Boşanma sonrası
Boşanma evresinde ve özellikle sonrasında eski eş ile ilgili olumsuz söylemler çocuklar için örseleyici olabiliyor. Diğer ebeveynle görüş günleri sonrasında söylediğiniz olumsuz söylemler çocuğun kendisini suçlamasına sebep olabilmektedir. Bu sebeple çocuklar bu konuda tarafsız alan olarak kalmalılar. Onları bir taraf olmaya dolaylı ya da dolaysız zorlamak, kişilik gelişimleri için sağlıksızdır.
Çocuklar için yarının belirsizliği psikolojik olarak zorlayıcıdır. Bu sebeple günlük rutinlerde oluşan ufak değişikliklerde dahil çocuğunuzu bilgilendirin. Örneğin; boşanma durumu yetişkinler içinde zorlayıcı olduğu için kendi destek çevreleri ile sık iletişim halinde olabilirler. Bu süreçte kendi evlerinde ailelerini misafir edebilirler ya da kendileri de aile evlerinde kalabilirler. Ancak çocuklar için günlük rutindeki bu hareketlilik, değişiklik huzursuzluk yaratabilir. Bu gibi durumlarda önceden bilgi vermek onlar için daha sağlıklı olacaktır.
Ayrılık sonrasında çocukları daha fazla mutlu etme isteği onların eğitiminde ve kişilik gelişiminde problemlere sebep olabilmektedir. Şöyle ki ayrılık durumunun verdiği ruh halinden çocukları uzaklaştırmak için bazı ebeveynler çocukların her isteklerini yapma eğilimi gösterebilmektedir. Ancak bu durum çocuklar için bir avantaj değildir. Bunun yerine aynı rutinde, kuralları belirli bir ev hayatı çocuklar için daha huzurlu olacaktır. Bu gibi durumlar yaşıyorsanız danışmanlık hizmetinden faydalanabilirsiniz.
Çocukların yaş gruplarına göre boşanmaya tepkileri
3-5 yaş arası çocukların tepkileri
• Terkedilme korkusu,
• Suçluluk hissetme,
• Özgüven kaybı yaşama,
• Agresiflik.
5-6 yaş arası çocukların tepkileri
• Cezalandırılması gerektiğini düşünme, kendini suçlu hissetme.
• Depresyon.
• Uyku bozuklukları, yeme bozuklukları,
• Kaygı
• Agresif duygu durumu,
6-8 yaş arası çocukların tepkileri
• Depresyon duyguları,
• Kızgınlık,
• Güvenli hissedememe,
• Gelecek kaygısı,
• Akademik başarıda düşüş,
• Çevre ile iletişimin bozulması,
• Ağlama
• Yeme bozuklukları
• Uyku bozukluğu
• Günlük rutinde bozulmalar,
9-12 yaş arası çocukların tepkileri
• Kızgınlık, öfke gibi duyguları gösterebilme.
• Üzüntü ve utanç duyguları yaşama
• Gelecek kaygısı yaşama,
• Terk edilmiş hissetme,
• Kendini korunmasız hissetme,
• Akademik başarıda düşüş ve odaklanma güçlüğü
• Akran ilişkilerinde katı tavır sergileme
• Boşanmanın sebebi olarak gördüğü ebeveyne karşı sert tavırlar.
12-18 yaş arası çocukların tepkileri
• Asi, iskanyar davranışlar,
• Ebeveynleri tarafından terk edilmişlik hissi,
• Sosyal çevreden uzaklaşma,
• Depresyon ve kaygı duyguları,
• Aile için kaygılanma,
Boşanma Sürecinde Psikolojik Desteğin Önemi
Boşanma süreci her iki tarafın isteği ile olsa dahi bu süreçte insanlar bir takım zorlayıcı duygularla baş etme durumunda kalabilmektedir. Kişinin kendine yönelik güven kaybı, ya da yaşamına yönelik yalnızlık duygusu hissetmesi sık görülebilen durumlardır. Yeni yaşamınıza uyum sağlamak ve hem kendiniz için hem de çocuklar için boşanma sürecinin olumsuzluklarını en aza indirmek için psikolojik destek bu dönemde önem taşımaktadır.
Boşanma öncesi ve boşanma süreci danışmanlığı hizmeti merkezimizde Samsun Uzman Evlilik ve Aile Danışmanı tarafından verilmektedir.
İrem KAYIR
Samsun Uzman Evlilik ve Aİle Danışmanı
Samsun Evlilik ve Aile Danışmanlığı fiyat bilgisi için arayabilir ya da iletişim formumuzu kullanabilirsiniz.